Onderzoekers van het Raboudumc krijgen samen met zes partners uit verschillende landen 1,5 miljoen euro subsidie. Met dit geld kunnen ze onderzoek doen naar het eerder herkennen van de ziekte van Parkinson.
Tijdens het onderzoek wordt de ontwikkeling van parkinson al vanaf de eerste signalen gelinkt aan MRI-beelden, genetische analyses en klachten van patiënten. Zo hopen de onderzoekers de verschillende types van de ziekte in kaart te brengen en de vroege fases van parkinson eerder te herkennen.
Vroege signalen van parkinson
Voordat een neuroloog de diagnose stelt, heeft iemand al voortekenen en klachten die wijzen op parkinson. Daarbij bestaan grote verschillen tussen mensen. Soms begint de ziekte bijvoorbeeld met reukverlies. Bij anderen is de eerste klacht dat ze levendig dromen (bijvoorbeeld roepen in de slaap en om je heen slaan). En bij weer anderen is een depressie het eerste teken van de ziekte.
‘De ziekte van Parkinson kan dus op verschillende plekken in de hersenen ontstaan’, zo schrijft het Radboudumc. Neuroloog Rick Helmich en neurowetenschapper Roshan Cools willen graag weten hoe de ziekte zich op verschillende manieren door de hersenen verspreidt en hoe die routes gelinkt zijn aan klachten.
‘Hoe tast de ziekte van Parkinson het brein aan?’
Om dit uit te zoeken, krijgen zij samen met zes internationale centra een subsidie van 1,5 miljoen euro van het Joint Program Neurodegenerative Disease (JPND) van de Europese Unie. ‘In Nederland kampen 60.000 patiënten met de ziekte, wereldwijd zijn dat er 7 miljoen. Parkinson is één van meest snelgroeiende ziekten ter wereld,’ aldus Helmich. ‘Het was al bekend dat zenuwcellen in het brein afsterven, met name dopaminecellen. Maar hoe het proces van verval precies optreedt en hoe dat door het brein trekt, dat weten we nog niet. Wanneer zijn welke hersengebieden aan de beurt? Daarin zien we grote verschillen tussen patiënten. Wij willen uitzoeken hoe de ziekte van Parkinson het brein aantast.’ De zeven deelnemende landen gaan hun gegevens, zoals MRI-scans van mensen met en (nog) zonder diagnose, hiervoor samenvoegen.
Beter begrijpen van de ziekte
Op dit moment bestaat een behandeling voor de ziekte nog niet. Helmich: ‘Een belangrijke reden daarvoor is dat op het moment van de diagnose meestal al meer dan de helft van de dopaminecellen dood is, dus kunnen we niet veel meer herstellen of beschermen.’ (Dopamine is een stofje in de hersenen dat ervoor zorgt dat verschillende zenuwcellen met elkaar kunnen communiceren). Volgens de neuroloog is het daarom zo belangrijk om de vroege fasen van de ziekte op te sporen, zodat er nieuwe behandelingen getest kunnen worden. Beter begrijpen van de ziekte en de vroege symptomen, biedt kans op nieuwe ontwikkelingen.
Lees ook: Wilma van de Berg: ‘Er zijn steeds meer inzichten in het ziekteproces van parkinson’