Innovatieve hersenscans om ziekteverloop van parkinson te voorspellen 

Parkinson is voor iedereen anders

De ziekte van Parkinson verloopt bij iedereen anders. Sommige mensen hebben vooral last van trillen, anderen juist van stijfheid of moeite met bewegen. Ook verschilt het sterk hoe snel klachten verergeren en hoe goed medicijnen werken. Dit maakt het lastig om voor iedereen een behandeling op maat aan te bieden. Onderzoekers denken dat nieuwe MRI-technieken hierbij kunnen helpen door beter inzicht te geven in wat er precies in de hersenen gebeurt.  

Een nieuwe manier om dopaminecellen in beeld te brengen

De oorzaak van de ziekte van Parkinson ligt in de hersenen, waar specifieke hersencellen de signaalstof dopamine aanmaken. Dopamine is belangrijk voor communicatie tussen hersencellen, en het sturen van balans en bewegingen. Bij mensen met de ziekte van Parkinson gaan deze cellen langzaam verloren, wat leidt tot bewegingsproblemen. 
Met innovatieve MRI-scans kunnen de onderzoekers deze cellen nu beter zichtbaar maken. De scans brengen twee dingen in kaart: 
– Neuromelanine: een donker pigment dat normaal gesproken aanwezig is in dopaminecellen 
– IJzer: een stof die zich ophoopt in de hersenen van mensen met de ziekte van Parkinson 

Kunstmatige intelligentie helpt patronen ontdekken

Uit eerder onderzoek blijkt dat mensen met de ziekte van Parkinson minder neuromelanine en juist meer ijzer in hun hersenen hebben. Dit is vaak al te zien voordat de diagnose gesteld wordt. De onderzoekers willen de nieuwe MRI-beelden combineren met andere gegevens, zoals de ernst van de klachten, hoe goed medicijnen werken en informatie uit bloedafnames, huidbiopten, en ontlasting. Door gebruik te maken van kunstmatige intelligentie (AI) hopen de onderzoekers patronen te ontdekken. Zo kunnen ze beter voorspellen hoe de ziekte zich zal ontwikkelen en hoe effectief een behandeling is. Dit kan in de toekomst hopelijk leiden tot minder klachten, persoonlijke behandelingen, en een betere kwaliteit van leven. 

Thema: Kwaliteit van Leven en Zorg
Onderzoeker(s): prof. Odile van den Heuvel en dr. Chris Vriend
Organisatie: Amsterdam UMC
Projectnummer: PR0022
Budget: € 40.000,-
Status: Lopend

Gerelateerde berichten

  • Deep Brain Stimulation (DBS) – wakker of onder narcose? 

    Diepe hersenstimulatie (deep brain stimulation; DBS) is een behandelmethode die motorische klachten in de gevorderde fase van de ziekte van Parkinson kan verlichten. Tijdens de DBS operatie worden twee kleine elektroden in de hersenen geplaatst. Deze elektroden geven elektrische signalen af om trillen en andere bewegingsklachten te verminderen. Voorheen moest iemand tijdens de ingreep wakker blijven, zodat chirurgen de exacte plaatsing konden controleren. Dankzij verbeterde MRI-technieken kan deze operatie nu ook onder narcose worden uitgevoerd, wat comfortabeler is voor de patiënt.

  • De ziekte van Parkinson meten in het bloed 

    Er wordt veel onderzoek gedaan naar behandelingen die de ziekte van Parkinson kunnen vertragen door middel van medicijnen of leefstijlinterventies. Het effect van deze behandelingen wordt nu gemeten met klinische motorische scores, die bewegingsklachten beoordelen. Helaas kunnen factoren zoals stress en slaapgebrek deze scores beïnvloeden, waardoor het lijkt alsof een behandeling geen effect heeft. Onderzoekers willen weten of het mogelijk is om het ziekte vertragende effect van een behandeling vast te stellen via bloedonderzoek.

  • Parkinson Support III: in het zicht van sterven 

    Op dit moment is er helaas nog geen behandeling die de ziekte van Parkinson kan vertragen of genezen. Hierdoor groeit de belangstelling voor aanvullende behandelingen zonder medicijnen. Het is nog onduidelijk welke van deze aanvullende behandelingen effectief zijn.