Parkinson bij vrouwen
Kunnen vrouwen ook de ziekte van Parkinson krijgen? Hoe vaak komt dit voor en welke symptomen krijg je dan bijvoorbeeld? In dit artikel lees je alles over vrouwen en de ziekte van Parkinson, welk onderzoek er wordt gedaan en wat het betekent als je zwanger bent of wilt worden.
De ziekte van Parkinson is de snelstgroeiende hersenaandoening ter wereld. De ziekte komt voor bij jong en oud. Hoewel vaak wordt gedacht dat vooral mannen door de ziekte worden getroffen, krijgen vrouwen inderdaad ook parkinson.
Mannen en vrouwen verschillen van elkaar. Denk bijvoorbeeld aan lichamelijke bouw of hormonale invloeden. Maar welke rol speelt dit bij de ziekte van Parkinson? Hieronder lees je hoe dat zit en waar vrouwen, die de ziekte van Parkinson hebben, mee te maken krijgen.
Kunnen vrouwen ook parkinson krijgen?
De ziekte van Parkinson is een enorm ingewikkelde hersenaandoening. Vaak wordt gedacht dat parkinson een ziekte is die veel bij (oudere) mannen voorkomt. Toch is dit niet helemaal waar. De ziekte treft jong en oud (de jongste patiënt met parkinson is zelfs een puber!), mannen en inderdaad ook vrouwen krijgen de ziekte van Parkinson. Het aantal mensen met parkinson verdubbelt de komende 20 jaar.
Hoe vaak komt parkinson bij vrouwen voor?
In 2020 telde Nederland 63.500 mensen met de ziekte van Parkinson. In Nederland zijn er voor iedere 100 vrouwen namelijk 147 mannen met parkinson. Dit betekent dat er dus ook veel vrouwen zijn die de diagnose parkinson krijgen.
Wist je trouwens dat bijna 1 op de 3 mensen (30%) met de ziekte van Parkinson onder de leeftijd van 65 jaar is, als de ziekte zich uit? Het moment van de diagnose is dus meer verspreid dan vaak wordt gedacht. Onder die 30% zijn ook veel mensen die parkinson al krijgen als ze onder de 50 of zelfs 40 jaar zijn. Tussen mannen en vrouwen vonden de onderzoekers een klein verschil. Sirwan Darweesh is arts en onderzoeker aan het Radboudumc en vertelt in dit artikel: ‘Mannen krijgen gemiddeld op iets jongere leeftijd parkinson dan vrouwen. Dat komt waarschijnlijk doordat vrouwen gemiddeld een paar jaar ouder worden en vrouwen daardoor tot op hogere leeftijd parkinson kunnen krijgen.’
Symptomen van parkinson bij vrouwen
Als je de ziekte van Parkinson krijgt, dan sterven de hersencellen in de zwarte kern (dit noem je ook wel de substantia nigra in de hersenstam) langzaam af. Je lichaam maakt dan te weinig dopamine aan. Dopamine is een ‘boodschapstof’: het zorgt ervoor dat verschillende zenuwcellen met elkaar kunnen communiceren. Als 70% van de cellen die deze stof aanmaken niet meer werkt, dan treden de bekendere symptomen op zoals zoals beven, stijfheid, problemen met het houden van je evenwicht of langzaam bewegen. Hiervoor kan er al sprake zijn van vroege symptomen.
Er is helaas maar heel weinig bekend over man-vrouw verschillen bij de ziekte van Parkinson. De symptomen van de ziekte van Parkinson verschillen per persoon en zijn afhankelijk van het soort parkinson dat je hebt.
Onderzoek naar parkinson bij vrouwen
Tussen mannen en vrouwen zijn er verschillen, lichamelijk bijvoorbeeld en ook wat betreft hormonale invloeden. Binnen parkinsononderzoek is er een beweging gaande waarbij er steeds meer aandacht komt voor de verschillen tussen mannen en vrouwen als het gaat om de ziekte van Parkinson. ParkinsonNL financiert verschillende onderzoeken naar de ziekte van Parkinson waaronder een onderzoek naar gender en de ziekte van Parkinson waarbij specifiek wordt gekeken naar jonge vrouwen.
Het onderzoeksteam wil inzicht krijgen in de omvang van de problematiek bij jonge vrouwen die leven met de ziekte van Parkinson. Denk bijvoorbeeld aan invloeden van: menstruatie, vruchtbaarheid en schommelingen rondom de overgang met betrekking tot de ziekte, klachtenverloop en effect van medicijnen. Met de uitkomsten hopen ze deze groep beter te voorzien van de juiste zorg, voorlichting en begeleiding
Zwanger met parkinson
Er is helaas op dit moment ook nog maar weinig bekend over jonge vrouwen met de ziekte van Parkinson die zwanger zijn of willen worden. Denk aan het effect op een zwangerschap of een ongeboren kindje.
Het onderzoek dat hierboven wordt beschreven, richt zich ook op het wereldwijd registreren van zwangerschappen bij parkinson patiënten om zo meer data te verzamelen. Er wordt bijvoorbeeld vastgelegd:
- hoe medicatie wordt gebruikt
- hoe het met klachten is gesteld
- wat de ziekte van Parkinson doet met de zwangerschap, het kindje en het beloop na de geboorte.
Dit zal veel data opleveren die vervolgens wordt gebruikt voor betere zorg. Na het onderzoek schrijven de onderzoekers een richtlijn voor zwangeren en mensen met een kinderwens met parkinson. Een van de hoofdonderzoekers van dit project is trouwens Annelien Oosterbaan. Ze is gynaecoloog, jonge vrouw met parkinson en ze was recent zelf ook zwanger. Haar verhaal lees je hier.
Over ParkinsonNL
ParkinsonNL wil via wetenschappelijk onderzoek de kennis en het inzicht vergroten om te voorkomen dat mensen parkinson krijgen, patiënten te voorzien van de beste zorg en ervoor te zorgen dat mensen met parkinson genezen van deze ingrijpende ziekte. Bekijk welke onderzoeken we mogelijk maken. Ook hebben we in een tijdlijn gezet waar we nu staan.